Het ROAZ in de wet 

Het onderwerp acute zorg is opgenomen in de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz). Doormiddel van een wijziging van het bijbehorende uitvoeringsbesluit (AMvB) en een wijziging van de ministeriële regeling gekoppeld aan de Wkkgzn wordt gedetailleerd beschreven welke partijen deelnemen aan het ROAZ, wat de taken van het ROAZ zijn, wat plichten van de zorgaanbieders zijn, welke rol het organiserende traumacentrum heeft, over welke onderwerpen partijen in het ROAZ afspraken moeten maken en wat het ROAZ en individuele zorgaanbieders moeten doen bij wijziging van het acute zorgaanbod.  

De taken van het ROAZ zijn: 

• De samenstelling van het ROAZ wordt uitgebreid en de positie van het ROAZ wordt versterkt. 
• Duidelijke verplichting voor zorgaanbieders tot het borgen van de beschikbaarheid van acute zorg in de regio. 
• Verbreden van de scope van een overleg over acute zorg in enge zin, naar een overleg dat ook betrekking heeft op de in-, door- en uitstroom van acute zorg. 
• Afspraken maken over het inzicht in de specifieke competenties, expertise en faciliteren van de verschillende zorgaanbieders in de regio. 
• Afspraken maken over het delen van informatie over de actueel beschikbare capaciteit aan acute zorg en intensive care bedden in de regio. Deze informatie is van belang ten behoeve van een landelijk systeem dat op ieder moment inzicht biedt in deze informatie aan degenen voor wie deze informatie relevant is. 
• Inzicht geven in opleidingsinspanningen van de zorgaanbieders in de acute zorgketen in de regio. 

Er worden aanvullende eisen gesteld aan het opschorten of beëindigen van acute zorg (Taken ROAZ (lnaz.nl). Door de veelheid en detaillering van de te maken ROAZ-afspraken (evenals de te volgen stappen t.a.v. wijziging van acuut zorgaanbod in de regio) en de uitbreiding van het aantal deelnemers in het ROAZ, vraagt dit om een slagvaardig ROAZ met goede vertegenwoordiging van alle partijen (zie ROAZ-overleggen). 

Wijziging acuut zorgaanbod 

Om zorgaanbieders te helpen bij het bepalen welke stappen doorlopen moeten worden bij een voorgenomen wijziging van het acute zorgaanbod, is er een Leidraad wijziging aanbod acute zorg. Deze landelijke leidraad biedt ook handvatten en uitgangspunten voor het interpreteren van de wettelijke kaders. Daarnaast is er vanuit het ministerie van VWS ook een Stroomschema amvb en regeling acute zorg beschikbaar. 

Juridische status 

Het Netwerk en ROAZ Noord-Holland/Flevoland is gelieerd aan Amsterdam UMC, locatie AMC dat het officiële traumacentrum is. De coördinatie van de activiteiten van het netwerk gebeurt vanuit het ROAZ-bureau, dat een onafhankelijke positie inneemt. 

Het ROAZ-bureau voert weliswaar wettelijke ROAZ-taken uit, zoals door VWS belegd bij de traumacentrum van Amsterdam UMC, maar heeft zelf geen aparte juridische entiteit. Het ROAZ is een netwerk(overleg) en vormt eveneens geen juridische entiteit. 

Doorzettingsmacht 

Deelname aan het ROAZ is voor zorgaanbieders wettelijk verplicht vanuit de Wkkgz. Afspraken die gemaakt worden in ROAZ-verband zijn niet vrijblijvend. Het ROAZ heeft echter geen doorzettingsmacht en de organiserende traumacentra evenmin. ROAZ-afspraken zijn (vooralsnog) niet juridisch bindend. Afzonderlijke zorgaanbieders kunnen niet juridisch worden verplicht om uitvoering te geven aan gemaakte ROAZ-afspraken, maar zij worden wel geacht hun verantwoordelijkheid te nemen in de beschikbaarheid en bereikbaarheid van de acute zorgketen. 

De wetgever ziet het zo dat de zorgverzekeraars uiteindelijk doorzettingsmacht hebben vanuit hun zorgplicht om voldoende beschikbare en bereikbare acute zorg in te kopen. ROAZ-afspraken zijn niet bindend voor de zorginkoop, maar ondersteunend daaraan.